مقدمه
سرم جزو داروهای تزریقی محسوب می شود که برای تأمین مایعات و املاح مورد نیاز در بدن،  تقویت سیستم ایمنی و… در افراد مورد استفاده قرار می گیرد. سرم ها در انواع مختلف و برای کاربردهای گوناگون تولید می شوند. در این مطلب، طرح توجیهی تولید سرم مورد بررسی قرار گرفته است.

سرم ها جزو داروهای شناخته شده در میان تمامی پزشکان و داروسازان است. این داروهای تزریقی عموماً برای تأمین مایعات و املاح از دست رفته در بدن و یا کاربردهای دارویی استفاده می شوند. جهت آشنایی با طرح توجیهی تولید سرم این مطلب را دنبال کنید.

معرفی محصول طرح توجیهی تولید سرم

سرم یک نوع داروی تزریقی است که برای تقویت سیستم ایمنی بدن و تأمین مایعات از دست رفته آن و یا به عنوان واسطه دارورسانی به بدن به کار می رود.

سرم ها در ظاهر با یکدیگر تفاوتی ندارند؛ مثلاً شاید به نظر برسد که سرم نمکی با سرم قندی، تفاوتی با هم ندارند؛ اما در واقع در ترکیبات آن ها تفاوت هایی وجود دارد که عملکرد آن ها را از هم متمایز می کند.

طبقه بندی سرم ها

سرم ها به چهار دسته کلی طبقه بندی می شوند:

محلول های کریستالوئید

محلول های کلوئید

محلول های تغذیه ای

محلول های دارویی و درمانی

سرم از لحاظ غلظت اسمزی به سه دسته تقسیم می شود:

محلول ایزوتونیک

غلظت این محلول ها مشابه غلظت مایعات بدن می باشد. از این نظر، غلظتی ایده آل برای تأمین آب و مایعات بدن به حساب می آید. سرم هایی مثل دکستروز ۵ درصد و رینگر از این نوع محلول ها هستند.

محلول هایپرتونیک

غلظت این محلول، بیشتر از غلظت مایعات بدن می باشد و موجب انتقال آب از داخل سلول به خارج از آن و افزایش حجم مایعات خارج از سلول و کاهش ADH  می شود. سرم های مانیتول ۵ و ۱۰ درصد از این نوع محلول ها به حساب می آیند.

محلول هایپوتونیک

غلظت این محلول از غلظت خون کمتر است. سرم هایی مانند دکستروز ۲٫۵ درصد از این نوع، موجب انتقال آب به داخل سلول می شوند.

سرم ها از لحاظ مواد به کار رفته در آن و ساختار شیمیایی، در گروه های زیر طبقه بندی می شوند:

سرم های قندی

سرم های نمکی

سرم های قندی- نمکی

سرم های جایگزینی پلاسما

سرم های قلیایی

سرم های تغذیه ای

 

کاربرد انواع سرم ها

سرم ها در انواع مختلف و برای درمان بیماری ها و عوارض مختلفی تولید و تجویز می شوند. در ادامه به نمونه هایی از کاربرد انواع سرم ها می پردازیم:

سرم نمکی ۰٫۹ درصد: این سرم، محلول سدیم کلراید است و در مواردی که بدن در اثر اسهال، استفراغ و خونریزی و… آب زیادی از دست داده، مورد استفاده قرار می گیرد.

سرم رینگر: این محول حاوی ترکیبات سدیم، پتاسیم، کلسیم و کلر می باشد. برای افرادی که با کاهش پتاسیم و کمبود آب و املاح مواجه شده باشند، مورد استفاده قرار می گیرد. این سرم همچنین به نیازهای تغذیه ای بدن نیز کمک می کند.

سرم رینگر لاکتات: این نوع سرم نیز از ترکیبات کلر، پتاسیم، سدیم و کلسیم به دست می آید و برای برقراری تعادل آب و الکترولیت بدن مورد استفاده قرار می گیرد.

سرم قندی ۵ درصد: در مواردی که بیماران توانایی خوردن غذا ندارند، از این سرم استفاده می شود. همچنین برای کاهش درد و تب و افزایش ادرار برای دفع سموم بدن نیز به کار می رود.

سرم قندی- نمکی: این محلول از ترکیب دکستروز ۵ درصد و سدیم کلراید ۹ درصد به دست می آید و برای تامین آب و الکترولیت بدن مورد استفاده قرار می گیرد.

سرم یک سوم- دو سوم: این سرم برای جلوگیری از احتباس سدیم در بیماران، مورد استفاده قرار می گیرد.

سرم مانیتول: ترکیبات این سرم از شش کربن و قند مانوز با الکل تشکیل شده است. این محلول ارزش تغذیه ای ندارد و در مواردی مانند کاهش فشار داخل مغز و چشم و جلوگیری از همولیز شدن در بیماران به کار می رود.

سرم آمینو اسیدی: این محلول که دارای آمینواسیدهای ضروری، نیتروژن و الکترولیت می باشد، جهت تغذیه بیماران به کار می رود.

دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز در تولید سرم

برخی تجهیزات مورد نیاز در واحد تولید سرم، به شرح زیر می باشد:

کاتر طولی

محفظه استریل

دستگاه های تغذیه محلول

سیستم های پنوماتیکی

قالب های وکیوم فرمینگ و سیلینگ

دستگاه های بسته بندی اتوماتیک

فرایند تولید سرم

پس از این که مواد اولیه برای تولید سرم تهیه شد، آن را به انبار انتقال داده و مورد آزمایش قرار می گیرد. پس از این که مواد اولیه در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت و تأیید عدم مشکل در آن و صدور گواهی، مواد اولیه جهت انجام مراحل تولید به سالن تولید انتقال داده می شود. در بخش توزین، ترکیبات مواد اولیه طبق فرمول مشخص شده از سوی متخصص، اندازه گیری شده و پس از تأیید به بخش ترکیب وارد می شود. در این بخش، قبل از ترکیب، یک بار دیگر مواد را وزن کشی کرده و در نهایت مطابق فرمول ساخت، در داخل دستگاه میکسر با یکدیگر ترکیب می شوند. برای حصول اطمینان در مراحل تولید، از محلول در حال تولید، نمونه برداری صورت گرفته و مورد آزمایش قرار می گیرد. پس از تأیید کیفیت محصول، مراحل تولید ادامه می یابد. در ادامه و پس از ترکیب کامل مواد، محلول بسته بندی می شود. برای این منظور، محصول به بخش بسته بندی منتقل می شود و در نهایت به بازار عرضه می گردد.

نکته: باید توجه داشت که واحد تولید سرم از دمای مناسبی برخوردار باشد. دمای بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد برای تولید سرم، دمای مناسبی است. در برخی موارد نیز نیاز است که مواد اولیه در دمای پایین نگهداری شوند. در این صورت در محیط سردخانه و در دمای ۲ تا ۸ درجه نگهداری می شوند.

خلاصه وضعیت سرمایه گذاری طرح کارخانه تولید سرم
میزان ظرفیت تولید سالانه : 38000000 عدد
مساحت زمین مورد نیاز : 3000 مترمربع
زیر بنای کل : 2000 متر مربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : 50-55 نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : 6.5 میلیون دلار
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : 4 میلیون دلار
میزان نرخ بازده داخلی در سال : 47%