مقدمه
توليد پارچه شامل تهيه انواع منسوجاتي است كه در مصارف پوشاك يا صنعتي مورد استفاده قرار ميگيرند. بطور كلي پارچهها به دو دسته بافته شده و نبافت تقسيم بندي ميشوند. در پارچه هاي بافته شده از انواع نخها براي توليد منسوج استفاده ميشود، در حاليكه در منسوجات نبافت، مستقيماً از خود الياف براي تهيه پارچه استفاده ميگردد. ويژگي هاي هر يك از پارچه هاي بافته شده و نبافت تعيين كننده موارد كاربرد آنها در زمينه هاي مختلف ميباشد.
به عنوان نمونه، پارچه هاي نبافت كمتر در مصارف پوشاك رو مورد استفاده قرار ميگيرند و بيشتر مصارف صنعتي دارند. توليد پارچه هاي بافته شده، مستلزم بافت رفتگي (بافت) نخ ها است. بافت نخ ها به روشهاي مختلفي صورت ميپذيرد. چنانچه توليد پارچه با بافترفتگي دو دسته نخ به شكل مستقيم و عمود برهم (تاروپود) همراه باشد، بافندگي تاري پودي و اگر بافت رفتگي نخها با يكديگر، مستلزم ايجاد حلقه اي از نخ باشد، بافندگي حلقوي ناميده مي شود.

روش توليد پارچه حلقوي به دو دسته كلي «بافندگي حلقوي پودي» و «بافندگي حلقوي تاري» تقسيم ميشود. در روش بافندگي حلقوي، نخ ها به صورت حلقه در مي آيند. هر يك از حلقه هاي ايجاد شده از بين يكديگر عبور ميكنند و ضمن درگير شدن با حلقه قبلي به هم متصل ميشوند. بافندگي حلقوي، دومين روش بافت بعد از بافندگي تاري پودي است و قرنها از استفاده اين روش بافندگي ميگذرد. كاربرد منسوجات توليدي توسط اين روش، در زمينه هاي مختلف منسوجات لباسي و منسوجات صنعتي ميباشد.

عمل بافت در سيستم هاي بافندگي حلقوي توسط سوزن انجام ميشود. در اين حالت ابتدا نخ به سوزن تغذيه ميشود و توسط قلاب سوزن كشيده شده و از داخل حلقه قبلي عبور داده ميشود. با عمل عبور دادن نخ جديد از داخل حلقه قبلي، حلقه قبلي آزاد ميگردد. خصوصيات ساختمان بافت حلقوي، بستگي به نحوه اتصال حلقه ها به طرفين و بالا و پايين آن دارد. حلقه هايي كه در يك ستون عمودي قرار دارند رديف و حلقه هايي كه در يك خط افقي هستند، رج ناميده ميشوند. در سيستم هاي بافندگي حلقوي، علاوه بر و بادامك سوزن به عنوان عامل اصلي بافت از قطعات ديگري از قبيل سينكر استفاده مي شود.

در هر يك از سيستم هاي بافندگي حلقوي پودي و حلقوي تاري، متناسب با ويژگي هاي پارچه هاي مورد نظر، از ماشين هاي متنوعي استفاده مي شود. در سيستم بافندگي حلقوي پودي از ماشين هايي مانند ماشين تخت باف،ماشين گرد باف،ماشين هاي جوراب بافي و ماشـنيهاي راسـت بـاف اسـتفاده مـي شـود . در صورتيكه در سيستم بافندگي حلقوي تاري ماشين هايي مانند ماشين تريكو يا كتن و ماشين راشل مورد استفاده قرار مي گيرند.

عبارت “بافندگي حلقوي” به روشي از ايجاد بافت اطلاق ميشود كه با خميده كردن طولي از نخ به شكل حلقه هاي يك زنجير، كه از ميان يكديگر عبور داده شده اند، پارچه توليد ميگردد. بافندگي حلقوي با روش دستي، قدمت ديرينه دارد و احتمالاَ از روش گره زدن يا تابيدن نخها به يكديگر، الهام گرفته است. تشكيل حلقه با انگشتان دست، سالهاي طولاني قبل از آنكه ميل بافتني اختراع شود، وجود داشته است. در موزه شهر لستر انگلستان، يك جفت پوتين و دستكش بلند بافندگي حلقوي متعلق به مصر از قرن پنجم نگهداري ميشود. مهارت استفاده از دانهگيري، كور كردن، كيسه اي بافتن و ايجاد نقشه نمايانگر پيشرفته بودن بافتني دستي در اين دوره است .

شگفت انگيز است كه نزديك به ده قرن طول ميكشد تا بافتني دستي به ايتاليا ميرسد و سپس در اروپا گسترش مييابد. بعدها بافندگي حلقوي به يك روش توليد منسوجات در انگلستان تبديل شد. در سال 1488 مجلس آن كشور كنترل قيمت را در دست گرفت و هنري پنجم (1547-1509) اولين پادشاهي بود كه جوراب بافتني استفاده نمود. اولين جوراب بافتني از جنس ابريشم، در سال 1550 بافته شد و در سال 1561 به دليل ظرافت و قابليت كشش خوب آن مورد توجه ملكه اليزابت قرار گرفت .

امروزه استفاده از ماشين هاي حلقوي تخت باف براي توليد لباس زمستاني، در انواع پوليور، ژاكت، بلوز، مانتو و …. ، به ،ها علت كارايي اين ماشين مرسوم شده است. اين ماشينها قابليت البسه زمستاني با طرحها و رنگ هاي مختلف را با انواع نخهاي پشمي، هايبالك، پنبهاي و …. دارند و امكان تعويض سريع نوع پوشاك (سايز، طرح و رنگ بندي) را دارند. اين قابليتها كمتر در ماشينهاي بافندگي ديگر وجود دارد .

همانطور كه اشاره گرديد روشهاي مختلفي براي توليد پارچه در صنعت نساجي وجود دارد كه امروزه از بين آنها از سيستم بافندگي حلقوي با استفاده از ماشين هاي تخت باف گيج 2/5 تا 10 براي توليد پارچه برخي از لباسهاي زمستاني زنانه، مردانه و بچه گانه، نظير ژاكت، پوليور، جليقه، شال، كلاه استفاده ميشود.
اغلب ماشين هاي تخت باف امروزه داراي سيستم ژاكارد الكترونيكي هستند و نياز به نخ رنگي دارند. نخ هاي مورد استفاده در اين ماشين ها اغلب در سيستم ريسندگي الياف بلند ريسيده مي شوند و بيشتر از الياف پشم و اكريليك و ويسكوز به صورت خالص يا مخلوط استفاده ميشود. در كشور ما بيشترين نخ هاي مورد استفاده براي البسه زمستاني، نخهاي هايبالك اكريليك با نمرات 18/2 ، 24/2 و 48/2 متريك است .

بررسی نخ های مورد استفاده در پوشاک زمستانی در ایران و اروپا

البسه مورد استفاده در مناطق سردسير به عنوان لباس رو، نظير ژاكت، پوليور، مانتو، شال و كلاه از چند نظر متنوع هستند. جنس و نمره نخ مورد استفاده، ضخيم و ظريف بودن بافت و طرح لباس دوخته شده ، پارامترهاي اساسي هستند كه در كيفيت و قيمت تمام شده نقش مؤثري دارند. در حال حاضر، در كشور ما از نخهاي بالك و فانتزي اكريليك با نمرات 18 الي 48 به صورت 2 تا 4 لا براي بافت لباس زمستاني استفاده مي .شود در جدول زير قيمت عمده فروشي برخي از البسه زمستاني، ارائه شده است. در كشورهاي اروپايي استفاده از نخهاي اكريليك در توليد لباس زمستاني، مرسوم نيست و از نخهاي مخلوط الياف پشم، ويسكوز ريون، نايلون و پنبه بيشتر استفاده مي شود از طرفي هزينههاي طراحي و توليد پوشاك در اين قبيل كشورها بسيار زياد است. بنابراين قيمت تمام شده اين محصول، بسيار بالاتر از ايران است به. عنوان مثال يك پوليور مردانه ساده بين 25-50 يورو در اروپا به فروش ميرسد .

موارد مصرف و كاربرد پوشاک زمستانی

ماشين بافندگي حلقوي تخت امروزي، قابليت استفاده همزمان از نخهاي مختلف، طرحها، سايزها و نقشه هاي مختلف را دارند. بنابراين امكان توليد البسه متنوعي را فراهم ميكنند كه از آنها ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود :

پوليور زنانه، مردانه و بچه گانه

بلوز و پيراهن زنانه

مانتو و شلوار

شنل

كلاه و شال

ژاكت زنانه، مردانه و بچه گانه

بررسي كالاهاي جايگزيني و تجزيه و تحليل اثرات آن

امروزه محصولات توليد شده توسط ماشينهاي تخت باف، بيشترين كاربرد را بهعنوان پوشاك زمستاني دارند و تقريباً بدون رقيب هستند. با اين وجود در برخي موارد از ما شينهاي حلقوي گردباف نيز براي اين منظور استفاده ميشود كه محدوديتهاي زيادي به لحاظ سايزبندي و تنوع رنگپذيري دارند و استفاده از آنها، عمومي نشده است. جايگزين ديگري كه براي محصولات ماشين هاي تخت باف مطرح است، استفاده از پارچه هاي دو لايه است كه لايه داخلي آن بيبافت و لايه رويي تاري ـ پودي است. اين محصول بيشتر به عنوان پالتو و كاپشن مورد استفاده ميشود و نميتواند جايگزين مناسبي براي پوليور باشد .

اهميت استراتژيكي پوشاک زمستانی در دنياي امروز

پوشاك زمستاني، سهم قابل ملاحظه اي از پوشاك مورد نياز انسان را شامل ميشود و در سلامتي انسان و كيفيت زندگي شخص در هواي سرد، نقش بسزايي بر عهده دارد. بنابراين پرداختن به مسائل فني توليد، قيمت تمام شده و سليقه افراد مختلف، در توليد يك محصول مطلوب از اهميت بالايي برخوردار است .
نكته مهم ديگر، سهم بالاي تجارت پوشاك در جهان امروز است به. طوريكه بررسي ها نشان ميدهد؛ ميزان گردش مالي تجارت پوشاك، برابر با گردش مالي كل صنعت نساجي (شامل توليد الياف، ريسندگي، بافندگي، چاپ و تكميل و … ) است. بنابراين مديريت بر فرآيند توليد پوشاك، نيازمند توجه بسياري است و سهم خواهي از بازار آن، لازم و ضروري است .

خلاصه وضعیت سرمایه گذاری طرح تولید پوشاک زمستانی
میزان ظرفیت تولید در سال : 43 تن در سال
مساحت زمین مورد نیاز : 1500 متر مربع
مساحت زیر بنا : 500 متر مربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : 27- 30 نفر
میزان سرمایه مورد نیاز : 2.3 میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : 370 میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : 37%