مقدمه
خوراک دام به مواد غذایی مخصوص حیوانات اهلی اطلاق می شود که با هدف دامپروری ، به طور انبوه تولید می گردد و معمولا بخش عمده آن را تفاله ها، کنجاله ها، غلات، آردجو، کنجاله سویا و آرد ذرت دانه ای تشکیل می دهند.
آغاز تولید خوراک دام در مقیاس صنعتی ، به اواخر قرن نوزدهم و همزمان با پیشرفت تغذیه در انسان ها باز می گردد، که انسان قادر به شناسایی مزایای رژیم غذایی متعادل و اهمیت نقش فرآوری برخی از مواد اولیه گردید.
خوراک گلوتن ذرت نخستین بار در سال 1882 تولید شد و فرم کنونی خوراک دام نیز نخستین بار در سال 1894 توسط ویلیام هولینگتون دانفورت تولید گردید. شرکت آمریکایی کارگیل نیز از سال 1884 نخستین شرکتی بود که اقدام به تولید عمده خوراک دام نمود.

معرفی محصول
خوراک دام غذای رشد یا توسعه یافته برای گاو، گوسفند،طیور و آبزیان است. خوراک های مدرن با انتخاب دقیق و ترکیب مواد مختلف برای ارائه رژیم های غذایی بسیار مغذی تولید می شوند که هم سلامت حیوانات را حفظ می کند و هم کیفیت محصولات نهایی مانند گوشت، شیر یا تخم مرغ را افزایش می دهد. بهبودهای مداوم در رژیم غذایی حیوانات از تحقیقات، آزمایش ها و تجزیه و تحلیل شیمیایی توسط دانشمندان کشاورزی حاصل شده است. .

غذای حیوانات اهلی از چه منابعی تامین می شود؟
حیوانات به طور کلی به مواد مغذی مانند انسان نیاز دارند برخی از خوراک‌ها، مانند علف‌های مرتعی، یونجه و محصولات سیلو، و غلات خاص، به‌طور خاص برای حیوانات پرورش می‌یابند. سایر خوراک ها، مانند تفاله چغندرقند، غلات آبجو و سبوس آناناس محصولات جانبی هستند که پس از فرآوری محصول غذایی برای استفاده انسانی باقی می مانند. محصولات غذایی مازاد مانند گندم ، سایر غلات، میوه ها، سبزیجات و ریشه نیز ممکن است برای حیوانات تغذیه شود.

آیا تولید خوراک دام دارای توجیه پذیری اقتصادی است؟
خوراک فشرده دام از لحاظ کیفیت بالاتر از خوراک معمولی است و فاقد قارچ و عوامل بیماری زا می باشد. بنابراین این محصولات در پروار و تغذیه انواع دام و طیور نقش اساسی دارند. تقاضا برای خوراک دام به صورت مداوم بوده و منحصر به فصل و زمان خاصی نیست. از این رو درآمد پیوسته و بی وقفه ای را برای تولیدکنندگان ایجاد می کند.دانش و فناوری تولید خوراک دام در ایران، پیشرفت قابل ملاحظه و محسوسی نسبت به چند سال قبل داشته است. به طوری که در حال حاضر صادرات خوراک دام به سایر کشورها نیز رونق فراوانی دارد.

روش تولید خوراک دام و طیور :
روش تولید خوراک دام به این ترتیب می باشد که در ابتدا مواد اولیه شامل گندم، سویا، ذرت و… به وسیله سیستم دریافت مواد اولیه کارخانه شده که در این بخش گرد و غبار مواد گرفته و دسته بندی می گردند سپس در بخش بعدی مواد وارد سیستم آسیاب شده که در این مرحله با استفاده از مگنت عملیات جداسازی و سپس آسیاب کردن مواد انجام می پذیرد در بخش بعدی مواد آسیاب شده وارد سیستم قسمت بندی و مخلوط کردن شده و پس از دوزینگ مورد نظر مواد اولیه سیستم پلتینگ شده و به صورت پلت به ابعاد دلخواه تبدیل می گردند و در نهایت با استفاده از سیستم بسته بندی خوراک دام و طیور تولید شده بسته بندی می گردند.

4 مراحل اساسی تولید خوراک دام :
1. دریافت مواد اولیه خام
2. تعیین ترکیبات
3. ترکیب مواد
4. بسته بندی و برچسب

تجهیزات مورد نیاز برای تولید خوراک دام

1. مخزن انتقال
2. آسیاب چکشی
3. نوار نقاله
4. سیلوهای ذخیره
5. انواع بالاب
6. الواتور
7. کانوایر معمولی
8. اکسترودر محیط مرطوب
9. دستگاه خشک کن

خلاصه وضعیت سرمایه گذاری تولید خوراک دام و طیور

ظرفیت تولید سالانه : 10000 تن
مساحت زمین مورد نیاز : 5000 متر مربع
زیر بنای کل : 1200 متر مربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : 15-20 نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : حداقل 10 میلیارد تومن
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : 7.5 میلیارد تومن
نرخ بازده داخلی : 40 %