طرح توجیهی احداث واحد کشت گلخانه ای توت فرنگی
- صفحه اصلی
- نمونهکار
- طرح توجیهی
- طرح توجیهی احداث واحد کشت گلخانه ای توت فرنگی
مقدمه
توت فرنگی یک گیاه علفی چند ساله و بومی جنگل های اروپاست که گونه وحشی آن دارای گل و برگ های کوچک و دارای خواص دارویی زیادی می باشد. این میوه بسیار میوههای پرطرفدار بوده و بازار فروش مناسبی دارد. از طرفی گلخانه ها نیز مکان مناسبی برای کشت انواع گل های سرشاخه ای، میوه ها و سبزیجات هستند. از این رو در مکان های کم آب و دارای اقلیم جغرافیایی نامناسب می توان از گلخانه ها جهت تامین دما و رطوبت دلخواه استفاده کرد و با مصرف کمترین مقدار آب بالاترین میزان رشد محصولات کشاورزی را تجربه و به درآمدزایی رسید. نکته قابل توجه آن است که با یک بار کاشت نشاء توت فرنگی تا 9 سال می توان از آن میوه برداشت کرد و نیازی به کاشت هر ساله نشاء ندارد. با توجه به اینکه شرایط دما و رطوبتی در گلخانه در طول سال در حد ثابتی نگه داشته می شود، پس با رعایت شرایط آب و هوایی خاص در تمامی فصول سال می توان از بوته این میوه برداشت کرد. هر بوته یا نشاء حدود 700 الی 800 گرم توت فرنگی می دهد.
از مزایای اجرای این طرح می توان به بازدهی مناسب، بازار فروش مناسب و همچنین کوتاه بودن دوره تولید گلخانه ای نسبت به کشت زراعی آن اشاره کرد که در صورت کاشت صحیح و اجرای مراقبت های لازم می توان تا بیست تن در هکتار محصول برداشت کرد که این مقدار 1.5 برابر برداشت از طریق کشت معمولی بوده که در صورت عرضه این محصول گلخانه ای در فصلی که رقبای تولید معمولی آن از بازار خارج شده باشند موجب کسب سوددهی قابل توجهی برای تولید کننده آن می شود. درحال حاضر استان کردستان از مراکز اصلی پرورش توتفرنگی در کشور است.همچنین کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، عراق و ترکیه دارای بازار مناسبی برای تولیدکنندگان بوده و شرایط صادرات این محصول را برای آن ها مهیا می کند.
معرفی محصول
توت فرنگی از خانواده گل سرخ و دارای واریته های گوناگونی بوده که غالبا کاشت آن در باغچه های خانگی با موفقیت و کسب نتایج دلخواه همراه خواهد بود. ارقام توت فرنگی به گروه ارقام بهاره یعنی بوته هایی که در سال یکبار میوه می دهند و ارقام چهار فصله که در سال بیش از یکبار میوه می دهند، تقسیم می گردند. توت فرنگی گیاهی است که سازگاری خوبی در انواع خاک دارد. با این وجود خاک های عمیق نرم با بافت شنی _ رسی، با مواد غذایی فراوان و زهکشی خوب بازدهی بهتری دارند. بهترین PH مناسب برای کشت توت فرنگی بین ۵/۵ تا ۵/۶ بوده و این خاک باید قبل از شخم زدن حتما حاوی مقداری کود فسفر و پتاسیم باشد. همچنین باید توجه داشت که اگر میزان آهک خاک از حد مجاز بیشتر باشد عارضه کلروز یا زرد شدن برگ ها رخ خواهد داد.هنگام کاشت ریشه این گیاه، خاک باید مرطوب باشد و بلافاصله بعد از کاشت نیز دوباره آبیاری گردد. باید توجه داشت که کاشت بوته ها در خاک خشک سبب از بین رفتن تعدادی از آنها می شود. لازم به ذکر است که گیاهی که برای کاشت انتخاب می شود باید عاری از هر نوع مرض ودارای ریشه هایی قوی و سالم، با رنگ روشن باشد.
بوته های توت فرنگی دارای ساقه های کوتاه و فشرده ای موسوم به تاج هستند. تاج گیاه در حقیقت مجموعه ای از برگ ها، ساختارهای میوه دهنده، شاخه های تاجی و دستک ها یا رانرها می باشد. ریشه های این گیاه نسبتا سطحی هستند بطوریکه غالبا در 12 اینچی خاک فوقانی گسترش می یابند لذا تحمل شرایط خشکی را ندارند و باید بموقع، آبیاری گردد. از اینرو کاشت بوته های توت فرنگی در اراضی با شیب کمتر از 2 درصد به فرسایش قابل ملاحظه ای منتهی نمی گردد. به لحاط شرایط دمایی، محیط مناسب برای این گیاه یک محیط مرطوب و نسبتا گرم می باشد. لازم به ذکر است که در این شرایط باید از ارقام مقاوم به گرمای آن استفاده کرد. بنابراین انتخاب محل های برخوردار از تابش مستقیم نور خورشید به مدت 6 ساعت در روز می تواند به میوه دهی بهتر بوته ها منجر شود.
برای کشت نشاء توت فرنگی از بذر آن استفاده می شود، اما با توجه سختی زیاد این کار پیشنهاد می شود نشاء آن را به صورت آماده خریداری کنید. معمولا نشاء توت فرنگی را در اوایل پاییز در خاک می کارند و از اوایل تابستان سال بعد تا اوایل پاییز میوه خواهد داد. بهتر است این میوه را در مواقعی از روز که هوا خنک تر است برداشت کرد و میوه های چیده شده را باید بلافاصله در سبد و درجای خنکی قراردارد.به دلیل آسیب پذیری شدید این میوه، باید آن را در جعبه های کم عمق بسته بندی نمود و در حین حمل و نقل کاملا مراقب آنها بود.
متداول ترین روش کشت توت فرنگی در گلخانه، پرورش در محیط بدون خاک است. به بیان دیگر در این روش گیاهان به جای خاک در گلدان ها یا ظروف کاشت مخصوص و در یک مخلوط جایگزین خاک کاشته می شوند. در این روش که هیدروپونیك نام دارد گیاه در بستر آبی، غنی از مواد مغذی رشد می كند. در گلخانه هیدروپونیک میزان آلودگیها و آفات کنترل شده و به این ترتیب، مشکلاتی مانند آلودگی در اثر بیماری های خاک از بین می رود. علیرغم اینکه احداث گلخانه هیدروپونیک با توجه به تجهیزات خاصی که نیاز دارد هزینه بیشتری نسبت به کشت در گلخانههای معمولی نیاز دارد، اما خسارات و ضایعات کمتر و میزان بازدهی بیشتر دارد و در بلندمدت صرفه اقتصادی آن نسبت به گلخانه های معمولی بسیار بیشتر است.اما باید توجه شود که در این حالت گلخانه با وسعت کمتر از 3000 متر توجیه اقتصادی نداشته و باید کار خود را در حجم بزرگتر شروع کنید.
تجهیزات، مواد اولیه و تعداد پرسنل مورد نیاز
تجهیزات لازم برای راه اندازی طرح کشت گلخانه ای توت فرنگی:
- زمیـن موردنیاز برای احداث گلخانه
- پروفیل آهنی یا لوله های گالوانیزه ساختمانها
- نایلون ضخیم و شفاف ضد اشعه مضر خورشید
- هیتر گلخانه
- تجهیزات لازم جهت آبیاری قطره ای
- فن تهویه
- رطوبت ساز
- وسایل نقلیه
- تأسیسات اداری
لازم به ذکر است تعداد پرسنل مورد نیاز برای این طرح بستگی به ابعاد کار دارد، اما به طور مثال برای حجم تولیدی معادل 70 تن در سال به حدود 20 نفر نیروی انسانی نیاز داریم.
خلاصه وضعیت سرمایه گذاری
میزان سرمایه لازم در این طرح برای مساحت زیر کشت در حدود 5 هکتار، به جهت برداشت سالیانه حدود 70 تن محصول تقریبا عددی معادل 10 میلیارد تومان می باشد. نرخ بازده سودآوری این محصول حدود 30 درصد، و بازگشت سرمایه آن نیز 2 تا 3 ساله است.