زنجبیل گیاهی است علفی و چند ساله که اغلب آن را یکساله پرورش می دهند. ساقه های زنجبیل ظریف و معطر بوده و با طولی بین 30 تا 100 سانتی متر به شکل ایستاده می باشند. برگ های آن متناوب، ساده، باریک و به طول 12 الی 30 سانتی متر بوده و دارای گل های سفید مایل به زرد که بر روی سنبله های طویلی قرار دارند می باشد. میوه این گیاه زنجبیل به ندرت تشکیل شده و دارای تعدادی بذر کوچک و به رنگ سیاه می باشد. زنجبیل به عنوان یکی از ادویه ها، با عطر و مزه خاص خود که نسبتا تند و شیرین است دارای ارزش غذایی بسیار بالایی بوده و به دلیل وجود انواع آنتی اکسیدان ها و ویتامین های ضروری در قسمت ریشه این گیاه، بسیار مورد توجه قرار دارد. 

این ادویه در شرایط آب و هوایی گرمسیری و مرطوب به خوبی رشد می‌کند و توانایی تحمل سرما و آب و هوای سرد و خشک را ندارد. بنابراین می‌توان گفت موقعیت های جغرافیایی کوهستانی که زمستان طولانی و تابستان کوتاه دارند مکان های مناسبی برای کشت زنجبیل نمی باشند. پس با توجه به اینکه دوره رشد این گیاه ۵ الی ۱۰ ماهه می باشد، در محیط جغرافیایی مد نظر برای کشت این محصول، باید اندازه یک دوره رشد آن گرمای کافی وجود داشته باشد. بدین منظور برای جلوگیری از این مشکل و مهیا کردن امکان کشت زنجبیل در هر منطقه جغرافیایی و در هر فصل از سال، می توان گلخانه ای را با فراهم کردن شرایط آب و هوایی مناسب گیاه احداث نمود. 

این گیاه دارای ریزومی ضخیم و شاخی شکل است که در عمق 5 الی 10 سانتیمتری خاک، و در هر هکتار زمین ، بین 520 تا 7500 کیلوگرم ریزوم بذری کاشته می شود.در صورت کشت طبقاتی، تعداد زیادی از ریزوم ها را در یک مکان واحد می توان کشت کرد که این امر موجب کسب درآمد چند برابری خواهد شد. 

قبل از اقدام به کاشت ریزوم های زنجبیل ، باید خاک را آماده کنید.در این راستا ابتدا باید خاک منطقه را بررسی و از قابل کشت و حاصلخیز بودن آن مطمئن شد. در غیر این صورت روش مناسب تامین بستر مناسب برای کشت را باید به روش هیدروپونیک فراهم کنید. در کشت هیدروپونیک به جای خاک از لوله های حاوی آب استفاده خواهد شد که ریزوم ها در داخل آب قرار خواهند گرفت و جوانه ها از آب بیرون خواهند زد، تمامی املاح و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد زنجبیل از طریق آب به ریشه ها داده خواهد شد و امکان کشت طبقاتی نیز وجود دارد. 

برای ایجاد بستر خاکی مناسب ابتدا باید خاک مورد نظر را کاملا زهکشی کنید. به همین منظور در قسمت زیرین خاک یعنی عمق 30 سانتی متری از سنگریزه استفاده می شود. این کار موجب می شود تا آب مازاد به زیر سنگ ها انتقال داده شود و برای استفاده مجدد از طریق لوله های انتقال آب، به مخزن هدایت شوند. خاکی که برای کشت زنجبیل مورد استفاده قرار می گیرد باید غنی از انواع مواد آلی و معدنی مناسب باشد. خاک لومی ، شنی ، رسی ، لاتریتی لومی ، گزینه های مناسبی هستند. این خاک باید حاوی 30 درصد شن، 20 درصد خاک رس، مقدار مناسبی کود و املاح معدنی مورد نیاز باشد.PH مناسب خاک باید بین 5 الی 7 باشد تا زنجبیل و ساقه های گیاه به خوبی و بدون مشکل رشد کنند.پس از آماده سازی خاک، باید به اندازه مناسبی از کود دامی و کودهای شیمیایی نظیر سوپر فسفات کلسیم، سولفات آمونیوم، سولفات پتاسیم و … نیز استفاده کرد. معمولا در هر هکتار از 80 الی 90 تن کود حیوانی یا کمپوست و 800 الی 1000 کیلوگرم کود شیمیایی استفاده می شود.  

دمای مناسب یکی از ارکان اصلی رشد زنجبیل بوده و بین 22 الی 28 درجه سانتی گراد می باشد. لازم به ذکر است که در محیط گلخانه با استفاده از سیستم های گرمایشی و یا سرمایشی مناسب، می توانید این دما را تامین کنید. بدین منظور باید در منطقه احداث گلخانه حتما به برق شهری دسترسی داشته، یا از طریق تهیه یک ژنراتور، برق لازم برای راه اندازی این سیستم هارا تامین کنید.  

علاوه بر دما، رطوبت نیز در رشد بهتر ریشه ها و ساقه های زنجبیل تاثیر دارد. رطوبت مناسب برای رشد این گیاه بین 70 الی 80 درصد می باشد. زنجبیل در دوره های مختلف رشد، نیازهای آبی متفاوتی داشته و به مرور زمان با رشد بیشتر به آب بیشتری نیز نیاز پیدا می کند. در حالت کلی در هر هکتار حدودا به 9 الی 10 لیتر آب نیاز دارید که این آب باید دارای شوری و سختی پایینی باشد در غیر این صورت با سوختگی و پژمردگی ساقه ها رو به رو خواهید شد که نتیجه ای جز ضرر برای شما نخواهد داشت. عموما با آبیاری منظم بوته ها تا حد زیادی می توان رطوبت مورد نیاز گلخانه را تامین کرد. به همین جهت باید از وجود آب کافی و امکان اخذ مجوز حفر چاه و یا بهره مندی از آب کشاورزی در منطقه احداث گلخانه نیز مطمئن شوید.در این راستا استفاده از سیستم آبیاری قطره ای نیز توصیه می شود. باید توجه داشت که در فصول سر سال رطوبت نسبی هوا بسیار پایین می آید و شرایط نامناسبی برای کشت ایجاد می کند. همچنین در برخی از مناطق جغرافیایی امکان استفاده از آب چاه نبوده یا هوای محیط برای تامین رطوبت شدیدا خشک است. در این شرایط برای تامین رطوبت مورد به تجهیزات رطوبت ساز نیاز پیدا خواهیم کرد.  

معمولا 8 الی 10 ماه پس از کشت، به میزان 1 تا 1.5 تن زنجبیل از هر هکتار می توان برداشت کرد. پس از شستو شو و تمیز کردن باید این گیاه را با دمای 60 درجه سانتی گراد خشک نمود و سپس در انبارهای کاملا خشک، خنک و تاریک نگهداری کرد. 

شاید برای شما مفید باشد : طرح توجیهی تولیدی